Teorie zarządzania zmieniały się na przestrzeni wieków. Kształtowali je tacy myśliciele, jak Machiavelli, Adam Smith czy Peter F. Drucker. Dziś mamy do czynienia z nowym pojęciem, turkusowym zarządzaniem, którego twórcą jest Frederic Laloux. Powierzchownie teoria ta może się wydawać nieco utopijna, jednak znajdujemy szereg firm, które wprowadzają ją w życie i osiągają niewiarygodne efekty.
Przyszłość rodzi się na naszych oczach
Z końcem XX wieku zapanowało przekonanie, że ludzkość osiągnęła już wszystko. Kolejne lata pokazały jednak jak bardzo się myliliśmy. Dzięki nieograniczonemu dostępowi do informacji możemy obserwować nieprawdopodobny rozwój nowych technologii, poznawać nowe teorie czy idee. Świat ewoluuje na naszych oczach w szaleńczym tempie. Zmiany widoczne są w każdej dziedzinie życia. Nowych i oryginalnych koncepcji doczekało się także zarządzanie. Najnowsza teoria organizacji pracy deprecjonuje rolę szefa, a wszystkich członków firmy stawia na równi, określając ich po prostu pracownikami, a nawet wspólnikami. Czy to tylko utopia…
Rzut oka na historię zarządzania
Za jednego z najstarszych teoretyków zarządzania uznaje się, żyjącego w XV wieku, Machiavellego. Jego największe dzieło, Książę, ciągle należy do kanonu pozycji, do których sięgają menadżerowie każdego szczebla. Całość sprowadza się do jednej prostej tezy – Cel uświęca środki. Na przestrzeni wieków wskazówkami Machiavellego kierowali się królowie, biskupi, prezydenci, a także dyrektorzy bądź prezesi organizacji biznesowych. Szeroko pojętymi teoriami zarządzania zajmowało się wielu naukowców i teoretyków. Nie sposób pominąć Adama Smitha, ojca teorii klasycznych, czy Petera F. Druckera, który właściwie zbudował współczesny model kontroli w organizacjach biznesowych i zgrabnie połączył go z działalnością prospołeczną, dostrzegając przy tym rolę samodoskonalenia i osobistego rozwoju pracownika. Dziś jesteśmy świadkami kolejnej rewolucji w tej dziedzinie. Pojawiła się koncepcja zarządzania turkusowego, której autorem jest Frederic Laloux.
Ewolucja w pięciu krokach
Wspomniany Fredric Laloux w swojej publikacji Pracować inaczej przygląda się tematyce zarządzania i kataloguje ją według kolorów. Kolor czerwony symbolizuje tzw. pierwotne formy, stosowane przez mafię czy też gangi uliczne. Barwy bursztynowe przypadły organizacjom wysoko zhierarchizowanym, takim jak kościół lub armia. Kolor pomarańczowy określa strukturę korporacji, bardzo silnie ukierunkowanych na zyski. Natomiast zielenią określamy podmioty, w których panuje pluralizm, a rola menadżera sprowadza się do funkcji mentora i nauczyciela. Ostatnią w hierarchii formą, według Frederica Laloux, jest zarządzanie turkusowe. Najnowsza i jednocześnie niezwykle rewolucyjna teoria opiera się na założeniu współtworzenia firmy przez wszystkich jej pracowników. Każdy robi to, na czym zna się najlepiej. Nie ma osób nadzorujących pracę. O kolejnych projektach decydują osoby z największą wiedzą w danym temacie. Każdy z członków sam decyduje, ile chce zarabiać. Paradygmaty turkusowego zarządzania są na granicy abstrakcji. Czy to w ogóle możliwe, aby taka firma istniała i radziła sobie na rynku?
Turkus w praktyce
Nawet najlepsza teoria, żeby zdobyć uznanie musi przejść test praktyczny. W pierwszej chwili założenia zarządzania turkusowego wydają się być utopijne i wręcz niemożliwe do zastosowania w codziennym życiu. A jednak obserwujemy szereg firm, które wprowadziły ten model zarządzania. Szczególnie ważne, że nie są to małe przedsiębiorstwa. Wystarczy wymienić takich potentatów jak AES, który zatrudnia ok 40 tysięcy pracowników, czy Buurtzog, holenderska firma zrzeszająca ponad 8 tysięcy pielęgniarek. Innym przykładem jest sieć przedszkoli LeanCE albo gliwickie Marco, które także stosują ten model. Niesamowite jest to, że wymienione podmioty doskonale radzą sobie na rynku i osiągają bardzo dobre rezultaty finansowe. Co będzie dalej? Czy zarządzanie turkusowe zdominuje przyszłość światowego biznesu? Aby uzyskać odpowiedź na to pytanie, musimy jeszcze trochę poczekać.
W Polsce turkusowe podejście zarówno do życia, jak i pracy propaguje Karolina Hudowicz, autorka oraz organizatorka projektu i konferencji „TURKUSOWE rEWOLUCJE”, twórca programu „Akademia Holilider” oraz założycielka studiów podyplomowych: „HOLILIDER – Integralny Lider Organizacji Przyszłości”.
Już dziś zapraszamy do wywiadu z Panią Karoliną, który opublikujemy w kolejnym numerze magazynu Why Story.