W zgodzie z tradycją, z troską o przyszłe pokolenia
Jacek Majchrowski – profesor zwyczajny nauk prawnych, historyk doktryn politycznych i prawnych, polityk i samorządowiec. Prywatnie mąż, ojciec dwóch synów i dziadek. Kibic piłki nożnej – Wisłę Kraków i Cracovię traktuje jednakowo, wspierając oba kluby. Od czternastu lat nieprzerwanie zarządza drugim co do wielkości miastem w Polsce liczącym obecnie 762 tys. mieszkańców.
Tam, gdzie historia styka się z awangardą i nowoczesnością
Dzisiejszy Kraków to nie tylko centrum administracyjne województwa małopolskiego, ale ponadregionalny ośrodek naukowy, gospodarczy, kulturalny, usługowy i turystyczny. Tutaj znajdują się główne siedziby m.in.: Polskiej Akademii Umiejętności, Narodowego Centrum Nauki, Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury, dowództwa Sił Specjalnych RP oraz oddział Polskiej Akademii Nauk. W mieście lokują się także siedziby międzynarodowych banków, stowarzyszeń wspierających działalność biznesową oraz izb handlowych m.in. Brytyjsko-Polskiej Izby Handlowej, Amerykańskiej Izby Handlowej, Krakowskiej Kongregacji Kupieckiej czy Izby Przemysłowo- Handlowej.
Stołeczne Królewskie Miasto Kraków, gdyż tak brzmi jego pełna nazwa usankcjonowana prawnie przez Radę Ministrów, na arenie międzynarodowej postrzegane jest jako duchowe i naukowe serce Polski. Na intelektualny potencjał miasta składają się 23 wyższe uczelnie, kadra naukowa licząca ponad 12 000 osób, w tym niemal 1 500 profesorów oraz studenci, w tym także ci z zagranicy. Ich liczba wraz z uczącymi się na studiach podyplomowych, doktoranckich i eksternistycznych kształtuje się corocznie na poziomie ok. 190 000 osób. – Realizowaliśmy program „Study in Cracow” organizowany wspólnie z uczelniami, który miał na celu przyciąganie studentów z zagranicy. Jednak z czasem uczelnie zaprzestały kontynuowania tego programu. Robią to obecnie na własny rachunek, samodzielnie – opowiada prezydent Jacek Majchrowski. Jeżeli chodzi o uczelnie publiczne kandydaci najczęściej wybierają Uniwersytet Jagielloński, Politechnikę Krakowską, Akademię Górniczo-Hutniczą im. S. Staszica, Uniwersytet Ekonomiczny, Akademię Sztuk Pięknych im. Jana Matejki, Akademię Muzyczna oraz Państwową Wyższą Szkołę Teatralną im. L. Solskiego. Wśród placówek niepublicznych dużą popularnością cieszy się Krakowska Akademia im. A. Frycza Modrzewskiego, Wyższa Szkoła Zarządzania i Bankowości, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II oraz Wyższa Szkoła Biznesu.
Bogate zaplecze naukowo-badawcze sprawia, że Kraków postrzegany jest jako odpowiednie miejsce do prowadzenia działalności inwestycyjnej i gospodarczej. Obecnie w Krakowie działa około 130 tys. firm, w tym prawie 4 tys. spółek z kapitałem zagranicznym i 105 międzynarodowych korporacji świadczących nowoczesne usługi. Swój biznes ulokowały w mieście takie globalne marki jak: Electrolux, Shell, IBM Software Group, Delphi, Google, ESET czy Hewitt. Stolica Małopolski jest równieżnajwiększym w kraju ośrodkiem outsourcingu. W rankingu Tholons 2016 „Top 100 Outsourcing Destinations 2016” wśród 100 najlepszych destynacji dla outsourcingu na świecie Kraków utrzymał 9 miejsce. Tym samym miasto pozostaje najlepszym miejscem w Europie dla lokowania tego typu inwestycji. W ciągu 2015 roku w krakowskim sektorze nowoczesnych usług powstało 8 tys. miejsc pracy. W sumie w międzynarodowych korporacjach działających w tej branży pracuje około 60 tys. osób. Zajmują się one obsługą księgową, podatkową, informatyczną czy finansową spółek tego samego koncernu lub wielu przedsiębiorstw. – Ci ludzie wykonują prace nie polegające tylko na wpisywaniu danych do komputera, ale tworzą ekspertyzy i świadcząc coraz bardziej wyspecjalizowane usługi. Wiedzą i widzą, że tu jest dobre miejsce do życia. Mają w Krakowie pracę, miejsce zamieszkania oraz ofertę kulturalną i edukacyjną do dyspozycji. W efekcie jedna firma przyciąga pozostałe – tłumaczy prezydent.
Kraków, miasto o tysiącletniej historii, dawna siedziba królów polskich i stolica kraju to dzisiaj jeden z najważniejszych ośrodków kulturalnych i turystycznych w Europie. W 2000 roku jako pierwsze miasto z Polski oraz Europy Środkowo – Wschodniej (równocześnie z Pragą) został Europejską Stolicą Kultury. Rocznie odbywa się tutaj blisko 100 festiwali i innych wydarzeń, niejednokrotnie rangi światowej, takich choćby jak Misteria Paschalia, Sacrum Profanum, Festiwal Kultury Żydowskiej, Festiwal Muzyki Filmowej czy Międzynarodowe Targi Książki obchodzące w tym roku jubileusz dwudziestolecia. Krakowskie Stare Miasto jest wyjątkową skarbnicą dzieł sztuki, pamiątek historycznych i zabytków, mieszanką stylów architektonicznych – od średniowiecza po czasy współczesne oraz miejscem współistnienia i synergii różnych kultur. Tam historia ściera się ze współczesnością, tradycja z innowacyjnością, a sacrum z profanum. W mieście znajduje się około 180 kościołów, 11 teatrów oraz kilkanaście muzeów i placówek kulturalnych z bogatymi, nierzadko mało znanymi zbiorami o różnorodnej tematyce.
Dialog – przede wszystkim
Jako jedna z ważniejszych europejskich metropolii stolica Małopolski zmaga się również z typowymi problemami dużych miast. Podwyższony poziom zanieczyszczenia powietrza, utrudnienia komunikacyjne, korki, przeludnienie spowodowane ciągłym napływem turystów i nowych mieszkańców – to tylko niektóre z utrudnień z jakimi muszą sobie radzić na co dzień mieszkańcy. W tej kwestii prezydent miasta stawia na dialog społeczny, starannie dbając o to, aby najważniejsze sprawy rozwiązywać przy aktywnym udziale mieszkańców. Prowadząc blog „Kraków widziany oczami Prezydenta” na bieżąco informuje krakowian o najważniejszych decyzjach dotyczących miasta, dzieli się przemyśleniami, odpowiada na pytania, wyjaśnia najbardziej nurtujące kwestie, prowadzi otwartą polemikę z dziennikarzami, radnymi czy nawet swoimi przeciwnikami.
Od lipca zeszłego roku przy Urzędzie Miasta w Wydziale Rozwoju Miasta przy ulicy Brackiej działa również Miejskie Centrum Dialogu, którego celem jest koordynacja prowadzonych konsultacji społecznych. Tego rodzaju spotkania i debaty toczą się w różnych lokalizacjach, na terenie całego Krakowa. Konsultacjom społecznym poddawanych jest w mieście wiele pomysłów, projektów, dużych i małych inwestycji, proponowanych do realizacji z myślą o mieszkańcach. Każdy krakowianin, zainteresowany organizacją wspólnej przestrzeni może zabrać głos i wypowiedzieć się w aktualnych sprawach. Nie tylko jednak kwestie bieżące mają dla Jacka Majchrowskiego pierwszorzędne znaczenie. W ostatnim czasie pod jego przewodnictwem ruszyła powszechna, społeczna debata „Kraków dla pokoleń”, która ma na celu skłonić mieszkańców do dyskusji nad przyszłością miasta. – Już dziś, sięgając poza planistyczne, urzędowe dokumenty strategii rozwoju Krakowa winniśmy zastanowić się, w jakim mieście przyjdzie mieszkać nam, naszym dzieciom i – w przyszłości – naszym wnukom. Chcę byśmy dziś mówili o społeczeństwie, o nauce, o inicjatywach obywatelskich, o wygodzie mieszkańców, o seniorach. Dlatego zapraszam do udziału w cyklu otwartych dyskusji wszystkich, którzy chcieliby postawić swój znak dla przyszłych pokoleń – apeluje prezydent.
Przez lata prezydent Juliusz Leo był najdłużej urzędującym gospodarzem w historii miasta. Gdy rekord został pobity przez obecnego prezydenta, postanowił on przypomnieć swojego wielkiego poprzednika. – To przecież właśnie Juliusz Leo rozpoczął budowę takiego miasta, jakie znamy współcześnie. Przyłączając okoliczne gminy dał początek „Wielkiemu Krakowowi”. Zmiany granic administracyjnych Krakowa, uregulowanie wielu spraw związanych z gospodarką komunalną, transportem, kanalizacją, wodociągami to były przełomowe decyzje dla naszego miasta – nie tylko dla ówczesnych krakowian, gdyż konsekwencje tamtych decyzji sięgają naszych czasów. Teraz stanęliśmy przed podobnym wyzwaniem. Czas zacząć zastanawiać się nad tym, w jakim mieście chcemy żeby żyły nasze wnuki i prawnuki – informuje na swoim blogu Jacek Majchrowski.
Obecny włodarz miasta jest jednym z najdłużej urzędujących prezydentów w Polsce. Funkcję pełni bowiem od 2002 roku pokonując swoich przeciwników w czterech kadencjach. Urodził się w Sosnowcu, jednak swoje życie związał z Krakowem, a pracę z Uniwersytetem Jagiellońskim. W 1970 r. ukończył studia, zaś w 1974 r. zdobył tytuł doktora na Wydziale Prawa i Administracji, w 1978 r. habilitował się, a w 1988 r., jako jeden z najmłodszych w zakresie nauk prawnych w historii UJ, uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego nauk prawnych. W latach 1987-1993 pełnił funkcję dziekana Wydziału Prawa i Administracji. W latach 1996-1997, będąc wojewodą krakowskim przyczynił się m.in. do powstania Specjalnej Strefy Ekonomicznej w Krakowie i do podpisania wstępnej umowy o budowie centrum koncertowo-kongresowego. Uratował przed likwidacją Teatr STU. Doprowadził ponadto do przeniesienia grobów żołnierzy radzieckich pochowanych na krakowskich Plantach, w pobliżu Barbakanu, na cmentarz Rakowicki.
Jako lider wszechstronny – naukowiec, polityk, samorządowiec zarządzający wszystkimi sektorami w mieście – zapytany czy jego zdaniem człowiek rodzi się z cechami przywódczymi, czy nabywa ich pełniąc odpowiednie funkcje odpowiada skromnie. – Myślę, że to wychodzi naturalnie. Szczerze mówiąc ja nigdy wcześniej nie uważałem się za lidera. Uważa, że w pełnieniu stanowiska prezydenta najbardziej pomagają dwie cechy: konsekwencja i spokój. Odwołując się do swoich najbliższych współpracowników szczególnie chwali kobiecy styl pracy. – Do niedawna na czterech moich zastępców były trzy kobiety. A teraz jest dwa na dwa. Szczerze powiem, że wolę pracować z kobietami. Są bardziej pracowite, poukładane, zachowują spokój i potrafią opanować sytuację – chwali prezydent. Zapytany o to, jak godzi obowiązki zawodowe z rodzinnymi żartobliwie stwierdza, że w domu liderem jest jego żona. Choć, kiedy został wybrany na prezydenta jego synowie byli już dorośli przyznaje, że przez nadmiar obowiązków zawodowych brakowało czasu dla rodziny.
Podczas swojej prezydentury na każdą kadencję wyznaczał sobie działania w innej dziedzinie. W pierwszej skupił się przede wszystkim na usuwaniu zapóźnień cywilizacyjnych – w trakcie tej kadencji została ukończona budowa oczyszczalni ścieków, a także został także zakończony program „Woda dla wszystkich”, dzięki któremu procent ludzi z dostępem do bieżącej wody wzrósł z 96% do blisko 99,85%. W obrębie Starego Miasta wykonano wymianę nawierzchni płyty Rynku Głównego, zmodernizowano ulicę Floriańską, dobiegły także końca prace renowacyjne na krakowskich Plantach. Przygotowane zostały również inwestycje modernizacji Małego Rynku i placu Wszystkich Świętych. W latach 2006-2010 udało się zrealizować większość z inwestycji zaplanowanych wcześniej. Otwarto nowoczesny oddział Muzeum Historii Miasta Krakowa pod Rynkiem Głównym, ukończono także gruntowny remont i modernizację ulicy Długiej, a w okolicach Wawelu otwarto parking. Wybudowano Stadiony Cracovii i Wisły. Ważną inwestycją komunikacyjną było dokończono budowy drugiego odcinka pierwszej linii Krakowskiego Szybkiego Tramwaju – w tym tunel podziemny. W trakcie trzeciej kadencji zrealizowano natomiast duże inwestycje kulturalno-sportowe. Otwarta została największa w Polsce hala widowiskowo-sportowa Kraków Arena, na której odbyły się później m.in. Mistrzostwa Świata w piłce siatkowej mężczyzn 2014 i Mistrzostwa Europy w piłce ręcznej mężczyzn 2016. Po trzech latach budowy oddano do użytku międzynarodowe centrum kongresowe i rozrywkowe ICE Kraków Congress Centre.
Za największy sukces obecnie trwającej kadencji prezydent Jacek Majchrowski uważa zorganizowanie Światowych Dni Młodzieży. W dniach 26-31 lipca w mieście gościło dwukrotnie więcej osób niż na co dzień. Na spotkanie z papieżem przyjechała młodzież ze 187 krajów świata. Żadne inne wydarzenie nie było tak długo przygotowywane – trwało to prawie dwa lata. Sporo było pracy na poziomie technicznym, w którym brała udział bardzo duża grupa ludzi. – W sposób szczególny dziękuję tym wszystkim, którzy naprawdę bardzo ciężko pracowali w czasie Światowych Dni Młodzieży. Podziękowania, wielkie uznanie i szacunek należą się dziś od nas policjantom, strażakom, żołnierzom i pracownikom opieki medycznej za dbałość o bezpieczeństwo nas wszystkich – wyznaje prezydent. Dodaje jednak, że do sukcesu przyczynili się również sami mieszkańcy. – To gościnność i życzliwość krakowian pozwoliła stworzyć w mieście tak niezapomnianą atmosferę. Dziękuję mieszkańcom Krakowa za to, że tak wspaniale przyjęli naszych gości, serdeczne witali młodych ludzi, pozdrawiali ich, machali do nich z okien, otaczali pomocą i opieką. Udzielali gościny w swoich domach, a także oddali im miejsce na placach i ulicach naszego miasta.
Kraków na przyszłość
Pierwszy rok obecnej kadencji okazał się jednym z najlepszych okresów dla rozwoju inwestycyjnego miasta. Oddano do użytkowania najdłuższą tramwajową estakadę w Polsce na odcinku ul. Lipska-ul. Wielicka oraz przebudowano linię tramwajową wraz z układem drogowym rondo Mogilskie – Plac Centralny. Przebudowano ul. Podwale i ul. Dunajewskiego i wprowadzono na odcinku obwodnicy Krakowa jednokierunkowy ruch dla samochodów. Kontynuowano program rewitalizacji ulic i placów w centrum miasta, została przebudowana ul. Wiślna i Św. Anny oraz Rynek Podgórski. Wybudowano układ komunikacyjny w obsłudze Centrum Jana Pawła II. Rok 2015 był poświęcony realizacji inwestycji na mniejszą skalę.
W najbliższych latach prezydent stawia przede wszystkim na poprawę jakości życia. – Przyszły rok będzie rokiem wielu mniejszych inwestycji, które poprawią jakość życia w mieście. – Chcemy się skoncentrować na remontach nakładkowych dróg, remontach torowisk, rewitalizacji i zakładaniu nowych parków, modernizowaniu infrastruktury sportowej przy szkołach, modernizowaniu miejskich szpitali i budowie lokali komunalnych – zdradza. Ponadto prezydent będzie kontynuował politykę związaną z poprawą jakości powietrza. – Nadal będziemy zachęcać mieszkańców do jak najszybszej wymiany pieców węglowych na ogrzewania ekologiczne. Trzeba zwiększyć świadomość mieszkańców, że troska o czyste powietrze to jest sprawa wszystkich bez wyjątku – podkreśla prezydent Krakowa. W ostatnim czasie w mieście powstała kolejna stacja monitorująca zanieczyszczenia, wprowadzono także darmową komunikację w razie pogorszenia jakości powietrza.
Kraków to dziś jedno z najatrakcyjniejszych inwestycyjnie polskich miast. Stolica Małopolski otrzymała tytuł Najlepszego Miasta Dekady w zakresie działań na rzecz rozwoju nowoczesnych usług. Doceniono wieloletnie starania na rzecz budowania klimatu proinwestycyjnego, przyjaznego innowacjom i odważnym przedsięwzięciom biznesowym. Miasto chce nadal kontynuować wsparcie dla nowych inwestorów i młodych przedsiębiorców. W Urzędzie miasta działa specjalistyczna komórka, której celem jest pomoc w szeroko pojętej działalności inwestycyjnej. Centrum Obsługi Inwestora zajmuje się m.in. obsługą inwestorów zagranicznych i krajowych, monitorowaniem procesu inwestycyjnego klientów COI, doradztwem odbiorcom inwestycji, prowadzeniem baz danych miejskich ofert inwestycyjnych, działaniem na rzecz promocji oferty inwestycyjnej miasta w kraju i zagranicą. Zespół COI składa się z kompetentnych pracowników, którzy w stosunku do zgłoszonych przedsięwzięć pełnią rolę opiekunów. – Założenie jest takie, że inwestor nie błądzi po wydziałach, nie szuka poszczególnych osób tylko ma swojego opiekuna, który załatwia z nim wszystkie formalności. Po prostu staramy się ułatwiać życie – podsumowuje prezydent.
Agata Warchoł
Beata Sekuła