Kiedy za oknem plucha, szaro i ponuro, radością napełniają nas obchodzone w tym okresie święta i zwyczaje. W szczególności miłe sercu są grudniowe uroczystości. Czas Adwentu przygotowuje nas na narodziny małego dzieciątka Jezus w Betlejem, a także umila oczekiwanie na obchody świąt Bożego Narodzenia. Dzieci w tym okresie udają się z kolorowymi lampionami do kościoła na roraty, co przygotowuje ich serduszka na narodziny Jezusa. 6 grudnia dla najmłodszych jest dniem wyjątkowym, gdyż dzieci dostają prezenty od św. Mikołaja. Według legendy był on biskupem Miry, mieszczącej się na południu Azji Mniejszej i obdarowywał wiernych podarunkami.
Święta są magiczne i wydaje się wówczas, że czas zatrzymuje się w miejscu. W tym okresie ludzie są dla siebie życzliwsi. Ustają waśnie i spory, a uśmiech często gości na naszych twarzach. Święta są wydarzeniem rodzinnym. W Wigilię, po pojawieniu się na niebie pierwszej gwiazdy, zasiadamy przy stole pełnym smakowitych potraw, tradycyjnie dwunastu. Dzielimy się opłatkiem i składamy życzenia. Po kolacji przy akompaniamencie kolęd rozpakowujemy prezenty położone pod choinką, a o północy udajemy się na pasterkę.
W każdym zakątku świata święta obchodzi się inaczej i dla różnych narodowości mają one odmienne znaczenie.
We Włoszech czas świąt trwa od 8 grudnia do 6 stycznia. Domostwa przyozdabia się poinsecjami, choinkami i żłóbkami. 24 grudnia po północnym nabożeństwie ma miejsce uroczysta wieczerza, na której podaje się ryby, sałatki, owoce i słodycze. Powszechny jest też zwyczaj chodzenia od domu do domu i oglądania szopek. Dzieci dostają prezenty od Świętego Mikołaja, a także od czarownicy Befany, która bezowocnie szukając Jezuska w Betlejem, rozdaje przeznaczone dla niego prezenty dzieciom.
W Indonezji święta są początkiem nowego, lepszego życia, więc Indonezyjczycy przygotowują się do nich z dużą pieczołowitością. Aby powitać małego Jezuska kupują nowe ubrania, śpiewają kolędy, tańczą. Odbywa się też regionalna pasterka, na której zakończenie indonezyjski wódz wita Jezuska kogutem i alkoholem palmowym. Miejscowi ludzie w odróżnieniu do naszego dzielenia się opłatkiem, odwiedzają się wzajemnie i przekazują sobie znak pokoju, czyli siłę turhami.
Najpiękniejszym świętem w Indiach jest Diwali (święto światła). Dla Hindusów ma tą samą rangę, co dla nas Święta Bożego Narodzenia. W tym roku obchodzone było 11 listopada. Data ta jest ruchoma i przypada na zakończenie sezonu monsunowego w Indiach. Zwykle trwa ono 5 dni. Rozpoczyna się modlitwą, uroczystym śniadaniem, a następnie procesją ulicami miasta z posągiem bogini szczęścia i dobrobytu Lakszmi. Budynki są przystrojone lampkami oliwnymi zwanymi dipa. Po zapadnięciu zmroku ma miejsce pokaz sztucznych ogni. Ludzie spędzają ten czas w gronie rodzinnym, ucztując i obdarowując się prezentami, zwykle słodyczami.
Święto światła tzw. Chanuka obchodzona jest także przez Żydów. Trwa ono 8 dni i przypada na grudzień. Obchodzi się je zapalając dziewięcioramienny świecznik chanukiję. Pierwsze ramię świecznika zwane szamasz, co znaczy sługa, służy do odpalania kolejnych ramion. Każdego dnia zapala się następną świecę tak, aby ostatniego dnia chanuki zapłonęły wszystkie ramiona. Jest to święto rodzinne. Dzieci obdarowywane są prezentami, a na stole nie może zabraknąć pączków (sufganijot), naleśników z serem i placków ziemniaczanych zwanych latkes.
W Meksyku obchody świąteczne zaczynają się dwa tygodnie przed Wigilią. Meksykanie mają zwyczaj przebierania się za Józefa, Maryję oraz Jezusa i wędrowania od miasteczka do miasteczka w poszukiwaniu noclegu. W tym czasie mają miejsce procesje ulicami miast. Dzieci urozmaicają sobie ten okres bawiąc się w pinatę. Gra ta polega na rozbiciu umieszczonego na drzewie dzbana wypełnionego słodyczami. Nie tylko ten zwyczaj stanowi rozrywkę dla mieszkańców Meksyku. 23 grudnia na placu Zócalo w mieście Oaxaca obchodzona jest noc rzodkiewek (Noche de rábanos). Jest to festiwal agrokulturowy. W tym czasie prezentowane są rzeźby wydrążone w rzodkiewkach i przedstawiające wszystko, co artysta zechce w nich uwiecznić, łącznie z narodzeniem Jezusa w Betlejem. 24 grudnia o północy w Meksyku rozpoczyna się kolacja, na której podaje się miejscowe przysmaki, takie jak zupa rybna z mięsnymi knedlami, pieczony indyk czy ryba z ziemniakami i śmietaną.
W Australii święta najczęściej spędza się w parkach wypoczynkowych czy na kempingach. Domy przystraja się choinką, świecami, lampkami elektrycznymi. Typowe australijskie szklane bombki są dekorowane wizerunkami wielkoucha króliczego, koali czy papugi królewskiej. Popularne są tez figurki Św. Mikołaja ubranego w szorty i ciągniętego saniami zaprzężonymi w sześć białych kangurów. W święta je się pieczone mięsa i warzywa, owoce i pudding, w którym znajduje się moneta. Kto ją odnajdzie, będzie miał szczęście przez cały rok. Coraz częściej święta spędza się przy grillu na plaży lub na pikniku w parku, gdzie serwowane są wędliny i owoce morza.
Życzę wszystkim radosnych i ciepłych świąt przepełnionych spokojem, niezależnie od miejsca, w którym przyszło nam je spędzić. Aby ten czas był wolny od wszelkich nieporozumień i wszyscy mogli czuć się bezpiecznie, a także cieszyć się obecnością bliskich.
Agnieszka Sołtysek
Agnieszka Sołtysek
