Stowarzyszenie Aktywne Kobiety z Sosnowca zaangażowało się w pomoc Afgankom, organizując treningi z tamtejszymi liderkami społecznymi. Podczas wizyt w Afganistanie nakręciły film „Siostry”, bo – jak mówi Monika Sobańska, autorka i koordynatorka projektu – „Kobiety na wschodzie i zachodzie łączy więź – wszystkie jesteśmy siostrami”. Teraz zbierają środki na dokończenie filmu, by móc zaprezentować go na festiwalach filmowych – między innymi w Ankarze i Nowym Jorku. „Chcemy, by o problemie kobiet w Afganistanie usłyszał cały świat. Nasza akcja pokazuje, że każdy może się zaangażować w pozytywne zmiany na świecie” – dodaje Sobańska.
W akcję zaangażowało się wiele znanych osób:
- Agata Młynarska,
- Paulina Przybysz,
- Krystyna Janda,
- Magdalena Środa,
- Wanda Nowicka,
- Robert Biedroń,
- Dr Ludwika Włodek,
- Dorota Warakomska,
- Dr Małgorzata Tkacz-Janik,
- Piotr Rogucki.
Afganistan – kobiece piekło na ziemi
„Wspieram film „Siostry”, ponieważ wspieram kobiety w Afganistanie, których sytuacja jest dramatyczna. Afganistan to kobiece piekło na ziemi. Tam kobiety nie mogą wyjść na ulice, żeby walczyć o swoje prawa, bowiem w ogóle nie mogą wyjść same na ulicę, bez nadzoru mężczyzn” – mówi Wanda Nowicka, polityczka, która również zaangażowała się w projekt Stowarzyszenia.
90% kobiet w Afganistanie pada ofiarą przemocy fizycznej, psychicznej i ekonomicznej. Często są ofiarami gwałtów. 70% Afganek jest zmuszana do małżeństwa, wiele z nich będąc jeszcze dzieckiem.
W Afganistanie kobiety spychane są w dół hierarchii społecznej. Ogranicza się im dostęp do edukacji, podejmowania decyzji, środków finansowych. W konserwatywnych środowiskach kobiety nie mają wpływu na nic: swój wygląd, wykształcenie, męża czy przyszłość. Talibowie odebrali im większość praw, którymi cieszyły się wcześniej.
Dyskryminacja kobiet nie jest wynikiem Islamu, lecz interpretacji Koranu, jaka dokonywana jest przez mułłów dowodzących najbardziej zacofanymi warstwami społecznymi. Niezależność i wolność kobiet zagrażałaby ich władzy, dlatego ją ograniczają, powołując się na religię.
Polki w kraju ogarniętym wojną
Po 15 latach pracy na rzecz liderek w Polsce, Stowarzyszenie Aktywne Kobiety postanowiło pomóc Afgankom, by te mogły skutecznie zmieniać niesprawiedliwy porządek. Mimo iż kraj ten ogarnięty jest wojną, Monika Sobańska (autorka projektu) zbudowała zespół edukatorów i filmowców, którzy odważyli się wyjechać do Afganistanu. Zaprosiła do współpracy też trzy organizacje afgańskie, które odpowiadały na bezpieczeństwo i logistykę na miejscu.
„Jeździliśmy zbrojonym, opancerzonym wozem, nie można było chodzić po ulicy ani zostać w ogóle dostrzeżonym. To najtrudniejsza akcja, jakiej podjęłam się w życiu, dlatego miesiącami przygotowywałyśmy się do wyjazdu współpracując z afganologami i ekspertami. Sporo osób chciało nas też zniechęcić, strasząc, że możemy stamtąd nie wrócić. Wiedziałam, że podstawą jest zarządzanie bezpieczeństwem, sprawdzone informacje i zaufani ludzie na miejscu. Bez tego ani rusz. Pracując na miejscu, byłyśmy bardzo uważne i dostałyśmy wiele wsparcia. Ale musiałyśmy się też zmierzyć z kryzysowymi sytuacjami. Poznałyśmy, jak żyje się w kulturze kolektywistycznej, gdzie siłę czerpie się z szerszej wspólnoty. To jest jak życie na innej planecie, w porównaniu z Europą, gdzie dziś ludzie często żyją w samotności. Na miejscu zobaczyłyśmy też, co znaczy być kobietą w Afganistanie…”
Film „Siostry”
Podczas wyjazdu Stowarzyszenie nakręciło materiał na film dokumentalny “Siostry”. Teraz chce nagłośnić sytuację kobiet w Afganistanie poprzez jego dystrybucję. Bohaterkami filmu są siostry: Zohra, Gaisu i Parastu. Należą do absolutnej elity – pochodzą z najbardziej liberalnych kabulskich rodzin. Mimo wszystko codziennie zderzają się z murem niezrozumienia i szykan ze strony większości afgańskiego społeczeństwa. Razem chcą zmienić sytuację kobiet w Afganistanie. Dlaczego? One także w przeszłości zostały pokrzywdzone przez mężczyzn.
Piękna Parastu miała zostać wydana za mąż za lokalnego watażkę, czemu sprzeciwił się jej ojciec. Przypłacił za to własnym życiem. Parastu w wieku 13 lat, w męskim przebraniu, przez 7 miesięcy, noc w noc, z karabinem w ręku, broniła się przed porwaniem przez gang lokalnego watażki. Wkrótce uciekła z rodzinnej wsi. W zamian za nią, aby zyskać na czasie, synowi lokalnego watażki została przyrzeczona jej młodsza siostra – sześcioletnia wówczas Gaisu. Jej przyszły mąż regularnie ją gwałcił, a Gaisu cudem udało się uciec od zaaranżowanego małżeństwa.
Dziś Parastu jest prawniczką, ubiega się o fotel w afgańskim parlamencie, Gaisu ekspertką w zakresie gender i seksualności, pracowała w afgańskim Ministerstwie Spraw Kobiet jako doradca ministra. Gaisu i Zohra wspólnie założyły organizację działającą na rzecz ekonomicznej emancypacji kobiet.
Zbiórka crowdfundingowa do 26 września
Realizacja filmu została wsparta przez Komisję Europejską w ramach programu Erasmus+. Na ten dokończenie filmu Stowarzyszenie Aktywnych Kobiet musi zebrać jeszcze 30 tysięcy złotych. Fundusze zebrane podczas zbiórki zostaną przeznaczone na:
- dokończenie montażu filmu dokumentalnego “Siostry”
- promocję filmu i pokazanie go na festiwalach w Polsce i na świecie (m.in. Against Gravity w Warszawie, Festiwal Filmów Kobiecych Athena w Nowym Jorku oraz Flying Broom Festiwal w Ankarze)
- przeprowadzenie spotkań edukacyjnych w Polsce na temat filmu wraz z wykładami i dyskusjami na temat działań poprawiających sytuację kobiet w Afganistanie
- przyjazd do Polski kobiet z Afganistanu i ich udział w Kongresie Kobiet we wrześniu 2017
- realną pomoc kobietom, które na co dzień mierzą się z trudami życia w Afganistanie.
Realizację filmu można wesprzeć na http://polakpotrafi.pl/siostry
Spotkania z afgańskimi działaczkami w całej Polsce
W ramach promocji rezultatów projektu, we wrześniu w Krakowie, Poznaniu i Warszawie odbyły się dla szerokiej publiczności premiery pierwszej wersji filmu “Siostry” oraz spotkania z afgańskimi działaczami, bohaterkami filmu oraz ekspertami ds. kobiet w krajach muzułmańskich.
W czasie spotkań dyskutowaliśmy nad tym, jakie uwarunkowania wpływają na sytuację kobiet w Afganistanie i jakie są szanse na zmianę; jak wygląda życie, praca działaczy i działaczek praw kobiet w tym kraju; jakie trudności napotykają osoby realizujące programy pomocowe; jak przezwyciężyć strach, gdy działa się na rzecz emancypacji kobiet w kontekście wojny, państwa wyznaniowego i kultury patriarchatu. Opowiadałysmy też o współpracy Stowarzyszenia aktywne Kobiety z liderkami w Kabulu.
W spotkaniu wzięli udział m.in.:
- Humayun i Shukria Sarabi / Women Empowered Afghanistan/
- Zohra i Gaisu Yari / bohaterki filmu, działaczki z Women’s Creative and Artistic Organization//
- Jawad Wafa, Maisam Waseem / organizacja Shuhada/
- Justyna Tafel /reżyserka filmu dokumentalnego/
- dr hab Beata Kowalska – ekspertka ds kobiet w krajach muzułmańskich, naukowczyni
- Monika Sobańska / Stowarzyszenie Aktywne Kobiety, autorka projektu “Młode kobiety na rzecz zmiany”/
- Ewa Stoecker / trenerka antydyskryminacyjna, działaczka/
- dr Ludwika Włodek – dziennikarka, publicystka, naukowczyni
- Małgorzata Borowska – dziennikarka, trenerka równości szans kobiet i mężczyzn
- Dr Sławomira Walczewska – działaczka praw kobiet
Zaangażowanie
“To niesamowite, jak wiele osób się do nas zgłasza z chęcią współpracy i pomocy przy realizacji tego projektu” – mówi Sobańska. Są to m.in kompozytorzy muzyki filmowej, wolontariuszki, tłumacze, studentki. Cieszę się, że los afgańskich kobiet, historia trzech sióstr i nasz projekt spotykaja się z takim zainteresowaniem i poparciem wśród Polaków. “Moim celem jest, by pokazać, że każdy może zaangażować się w pozytywne zmiany na świecie.”
Kontakt w sprawie projektu
Monika Sobańska, [email protected], tel 602314431
Więcej informacji na temat projektu
http://aktywnekobiety.org.pl/co-robimy/mlode-liderki-afganistanu/
https://polakpotrafi.pl/projekt/siostry
Monika Sobańska
